Landelijke Duurzaamheid
Leerstoel Nieuwe Landbouw - UC Louvain
Het Fonds begeleidt de transitie naar nieuwe landbouwmodellen, door sinds 2017 een academische Leerstoel Nieuwe Landbouw te ondersteunen. De ambitie is om nieuwe modellen, gebaseerd op de principes van agro-ecologie en duurzame landbouw, beter te begrijpen en te ontwikkelen. De focus ligt op bodemkundig onderzoek. Ook de economische aspecten van duurzame landbouw worden in aanmerking genomen. Tegelijkertijd zal het academisch onderzoek in de praktijk worden gebracht op de site van de ‘Ferme de Lauzelle’ (gebouw en landbouwgrond voor innovatieve tuinbouwinitiatieven), die een platform is voor het testen van en het gezamenlijk onderzoek naar agro-ecologisch tuinieren.
Universitaire boerderijen van de UCLouvain
Het Fonds steunt de ontwikkeling van de universitaire boerderijen van de UCLouvain in Lauzelle en Corroy. Ze wil hiermee de oprichting van een referentienetwerk voor de landbouwsector aanmoedigen om deze sector te begeleiden bij de overgang naar nieuwe landbouwmodellen. Het gaat om het delen van kennis en het toepassen van duurzame landbouwmethoden die reproduceerbaar en toepasbaar zullen zijn voor alle actoren.
Overgangsprojecten naar duurzame landbouw en voedselsystemen
Teneinde de transitiebeweging naar meer landelijke duurzaamheid te versnellen, doet het Fonds jaarlijks een projectoproep ter bestemming van de landbouwers in het Waalse gewest om een landbouwonderneming te begeleiden in zijn traject naar een duurzamer landbouw en voedselsysteem.
Bij wijze van voorbeeld kan het projecten betreffen ter bevordering van de biodiversiteit en het milieu (creatie van een ecologisch netwerk, bodembehoud, gecombineerde landbouwpraktijken, vermindering van chemicaliën ... ) of die de ontwikkeling beogen van een element van de productieketen (logistiek, verwerking of distributie) met inachtname van de aspecten verbonden aan gezondheid, tewerkstelling, rendabiliteit en/of diversificatie van de inkomstenbronnen.
Trouw aan zijn filosofie van wetenschappelijke validatie, gaf het Fonds de opdracht aan het team van de universitaire boerderijen van de UCLouvain om met de laureaat een innoverend transitieplan uit te werken teneinde het gewenste traject af te bakenen. Dit plan gaat uit van een voorafgaande wetenschappelijke diagnose en omvat pertinente meetbare indicatoren om de monitoring van het traject toe te laten. Deze aanpak heeft tot doel zich ervan te vergewissen dat de innovaties en technieken die ontwikkeld worden op een nuttige manier ten voordele van de sector kunnen uitgewisseld en gerepliceerd worden.
De laureaat ontvangt een steun van 100.000 € gespreid over 4 jaar om de wetenschappelijke en technische begeleiding over een relevante periode mogelijk te maken.
Baillet Latour Prijs voor Innoverende Tuinbouw
De Baillet Latour Prijs voor Innoverende Tuinbouw bedraagt 10.000€ en bekroont een innoverend project in het domein van de duurzame productie van fruit en groenten in een landbouwbedrijf in het Waals of Brussels gewest. Het doel van deze prijs is bij te dragen tot de ontwikkeling van innovatie voor duurzamere tuinbouwpraktijken. De prijs wordt toegekend aan een natuurlijke persoon of privaatrechtelijke rechtspersoon die kan aantonen over ten minste vier jaar beroepservaring in de tuinbouw te beschikken. De jury hanteert vier criteria bij de beoordeling van de kandidaturen:
- Innovatie
- Deelname aan de ontwikkeling van groenteteelt in Wallonië en Brussel
- Maatschappelijke, economische en milieu-impact
- Duurzaamheid
Deze prijs is een initiatief van de Baillet Latour Leerstoel Nieuwe Landbouw, die in 2017 samen met de UCLouvain werd opgericht in het kader van een ambitieus wetenschappelijk project rond universitaire landbouwbedrijven op basis van een interdisciplinaire reflectie over de toekomst van landbouw en voeding.
Doctoraal onderzoek in voeding - gezondheid
Momenteel worden de keuzes in groente- en fruitproductie zelden bepaald door de voedingswaarde van de producten. Meer gerichte keuzes zouden echter ook gunstig kunnen zijn voor de economische winstgevendheid van deze productie. Professor Yvan Larondelle heeft een geïntegreerd onderzoeksprogramma ontwikkeld in samenwerking met het initiatief "Louvain4Nutrition" in het kader van de Leerstoel Nieuwe Landbouw. Het doel is het ontwikkelen en evalueren van innovatieve en praktische, volledige maaltijden gericht op de preventie en zelfs de genezing van een reeks chronische ziekten en aandoeningen. Hierbij worden lokaal geproduceerde groenten en fruit van een gedifferentieerde kwaliteit gecombineerd met supplementen die bestaan uit hyper-nutritionele ingrediënten (rijk aan voedingsstoffen en bioactieve verbindingen).
Domaine de Graux
De 120 hectare van het landbouwdomein van Graux wordt beheerd volgens de principes van permacultuur en agro-ecologie voor een betere kennis van natuurlijke hulpbronnen en de uitbouw van een duurzaam model van hoge kwalitatieve en kwantitatieve productiviteit. Het Fonds heeft dit onderzoek naar de ‘ideale boerderij’ ondersteund.
Prijs voor het leefmilieu
Het Fonds Baillet Latour, dat zich om het leefmilieu en de duurzame ontwikkeling in ons land bekommert, beloont jaarlijks en afwisselend in Vlaanderen en Wallonië – in samenwerking met de Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu Vlaanderen en de Fondation wallonne pour la Conservation des Habitats – een project van een privé-eigenaar of -beheerder voor het duurzaam inrichten dan wel het ecologisch beheren van een domein in België.
Boom van het Jaar
Elk jaar wordt de prijs ‘Boom van het Jaar’ afwisselend uitgereikt in Vlaanderen en in Wallonië, om opmerkelijke bomen onder de aandacht te brengen als een belangrijk deel van ons natuurlijke en culturele erfgoed.
Habitats et biodiversité
Uitkerkse Polder
Natuurpunt est une association indépendante forte de près de 100.000 membres qui a pour objectif de protéger la nature et d'améliorer la biodiversité en Flandre. Son action repose sur la création et la gestion de réserves naturelles. Le Polder d’Uitkerke - site Natura 2000 - est un espace préservé de 1400 ha, situé du côté est de notre littoral, et constitué d’une succession de pré-salés dont le biotope extrêmement rare abrite des espèces végétales et aviaires très particulières. Or, pour préserver ce paysage naturel et culturel séculaire, il est impératif de rétablir un certain niveau d’eau menacé par l’agriculture intensive. Cet objectif ne peut être atteint que par des achats de terrains stratégiques, afin d’assurer une gestion plus écologique de l’eau.
Réserve du Slangebeekbron
La Stichting Behoud Natuur en Leefmilieu Vlaanderen a pour objectif la conservation, la restauration et la gestion d'habitats naturels et semi-naturels en Flandre, ainsi que la promotion d'un usage intelligent de ces habitats et de leurs faune et flore. Le Fonds soutient la création d'un réseau de réserves naturelles privées à l'initiative de la SBNLV. La première phase de ce projet ambitieux a consisté en l'achat à Zonhoven du domaine connu sous le nom de "Brongebied van de Slangebeekbron" faisant partie des vallées du Laambeek, du Zonderikbeek et du Roosterbeek composées de landes et de mares.
Station polaire
De 2007 à 2018, le Fonds Baillet Latour a accompagné la recherche scientifique en milieu polaire, dont la Belgique est pionnière depuis l’installation - à l’initiative de l’explorateur Alain Hubert - de la Station Princesse Elisabeth en Antarctique. Seule station de recherche polaire « zéro émission » de l’Antarctique dotée de matériel de pointe et dont la reconnaissance est aujourd’hui internationale, elle attire des scientifiques du monde entier venus étudier les mécanismes environnementaux et climatiques de notre planète. L’apport financier du Fonds a contribué à l’achat d’équipements de haute technologie indispensables à la recherche. De plus, le « Baillet Latour Antarctica Fellowship » sous forme d’une bourse d’études pendant 2 ans, offre à tout jeune doctorant ou post-doctorant, sans distinction de nationalité, l’opportunité de poursuivre ses recherches au départ de la Station Princesse Elisabeth.
